Πελματιαία Απονευρωσίτιδα

Είναι μια επώδυνος φλεγμονώδης κατάσταση απο υπερχρησία (overuse)

Ανατομία-Παθοφυσιολογία

Η πελματιαία απονεύρωση είναι μια παχιά ινώδης συνδετική ταινία η όποια ξεκινά απο το φύμα της πτέρνας. Εμφανίζει τρεις δέσμες έσω, έξω και κεντρική. Η μεγαλύτερη είναι η κεντρική, η οποία εκτείνεται κατά μήκους του έσω επιμήκους τόξου της ποδικής καμάρας και διαιρείται σε ανεξάρτητες δέσμες που φτάνουν μέχρι τις κεντρικές φάλαγγες των δακτύλων.

Η πελματιαία απονεύρωση στηρίζει το τόξο του ποδιού (καμάρα).

Η αυξημένη τάση στο επιμήκης τόξο της ποδικής καμάρας έχει σαν αποτέλεσμα το αυξημένο φορτίο στην πελματιαία απονεύρωση.

Με την επαναλαμβανόμενη φόρτιση η πελματιαία απονεύρωση επιμηκύνεται για να απορροφήσει τους κραδασμούς.

Η ελαστικότητα της πελματικής απονεύρωσης μειώνεται με την ηλικία και την παρατεταμένη ακινητοποίηση.

Άκανθα της πτέρνας

Η οστική άκανθα της πτέρνας δεν είναι η αιτία της πελματιαίας απονευρωσίτιδας. Αντίθετα, η άκανθα προκαλείται από την τοπική άσηπτη φλεγμονή και τις μικρορήξεις της πελματιαίας απονεύρωσης.

Η άκανθα πτέρνας διαπιστώνεται σε ποσοστό 50% των ασθενών με πελματιαία απονευρωσίτιδα, ενώ ένα 15% των ασθενών, διαπιστώνεται άκανθα πτέρνας ακτινολογικά, χωρίς κλινικά συμπτώματα. Η επίπτωση της άκανθας της πτέρνας αυξάνει με την ηλικία.

Αιτιολογία

Ο πόνος στην πτέρνα οφείλεται σε διάφορα αίτια, όπως η πελματιαία απονευρωσίτιδα, η περιοστίτιδα της πτέρνας και η υποπτερνική θυλακίτιδα.

Η πελματιαία απονευρωσίτιδα ειναι συχνότερη σε αθλητές αγώνων ταχύτητας και δρόμου μεγάλων αποστάσεων, σε αθλητές τένις, μπάσκετ, μπαλέτου, αλλά και σε μη αθλητές των οποίων οι καθημερινές δραστηριότητες αποκτούν πολύωρη ορθοστασία ή βάδιση μεγάλων αποστάσεων.

Έχουν ενοχοποιηθεί και κάποια ανατομικά χαρακτηριστικά , όπως η βλασοπλατυποδία , η βλαισότητα του ποδός και η δύσκαμπτη κοιλοποδία.

Η οστική άκανθα της πτέρνας μπορεί να συσχετίζεται με την εκδήλωση πελματιαίας απονευρωσίτιδας αλλά δεν αποτελεί την αιτία αυτής.

Φυσική εξέλιξη

Παρά το γεγονός ότι η οξεία πελματιαία απονευρωσίτιδα φαίνεται αρκετά επώδυνη, σπάνια σχετίζεται με μακροπρόθεσμα προβλήματα.

Το 90%-95% των ασθενών θα ανακουφιστούν πλήρως από τα συμπτώματα τους μετά από συντηρητική αγωγή η οποία μπορεί να διαρκέσει 6-12 μήνες. Οι ασθενείς συχνά χρειάζονται αρκετή ενθάρρυνση για να συνεχίσουν τις διατάσεις, τη χρήση κατάλληλων υποδημάτων με υποστήριγμα της ποδικής καμάρας και αποφυγή παρατεταμένης ορθοστασίας και βάδισης ή άθλησης σε σκληρές και ανώμαλες επιφάνειες.

Η χειρουργική θεραπεία βοηθά σε επιλεγμένους ασθενείς που απέτυχε η συντηρητική θεραπεία αλλά τα ποσοστά επιτυχίας μειώνονται στο 50%εως 85%.

Θεραπεία πελματιαίας απονεύρωσης

Βασικές αρχές:

• Αναζήτηση προδιαθεσικών καταβολών (κοιλοποδία, πλατυποδιά, ανισοσκελία κτλ)
• Αναζήτηση πιθανών σφαλμάτων κατά την προπόνηση και την άθληση και σημεία κακώσεων από υπερκαταπόνηση.
• Έλεγχος υποδημάτων , της επιφάνειας άθλησης και την φθορά την υποδημάτων
• Σωστή εκπαίδευση των ασθενών.

Στάδιο 1

• Διατάσεις της πελματιαίας απονεύρωσης
• Διατάσεις Αχίλλειου τένοντος
• Μαλακά ένθετα υποδημάτων και πέλματα
• Τροποποίηση των υποδημάτων
• Παγοθεραπεία
• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα

Στάδιο 2

Εφόσον αποτύχουν τα μέτρα του 1^ου σταδίου μετά την εφαρμογή και αφού αποκλείσουμε άλλες παθήσεις (κατάγματα κοπώσεως, ρευματικές παθήσεις κ.α.) θα πρέπει να εφαρμοστούν τα παρακάτω μέτρα:

• Ακινητοποίηση με νάρθηκες. Είναι αποτελεσματική στο 50% των ασθενών.
• Ορθώσεις ειδικά πέλματα για υποστήριξη της ποδικής καμάρας σε περίπτωση κοιλοποδίας.
• Εγχύσεις κορτιζόνης πολύ συχνά ανακουφίζουν από τον πόνο.
• Κηδεμόνες νυκτός με ακινητοποίηση του ποδός σε ραχιαία κάμψη ( 5 ^ο ) διατηρούν την πελματιαία απονεύρωση σε έκταση με καλά αποτελέσματα.