Η τενοντίτιδα του Αχίλλειου είναι μια συνήθης πάθηση που εμφανίζεται όταν ο μεγάλος τένοντας στο πίσω μέρος του κάτω ποδιού σας ερεθίζεται και φλεγμονή. 

Ο τένοντας του Αχιλλείου είναι ο μεγαλύτερος τένοντας στο σώμα. Συνδέει τους μύες της γάμπας με το οστό της φτέρνας και χρησιμοποιείται όταν περπατάτε, τρέχετε, ανεβαίνετε σκάλες, πηδάτε και στέκεστε στα άκρα των ποδιών σας. Αν και ο τένοντας του Αχιλλείου μπορεί να αντέξει σε μεγάλες πιέσεις από το τρέξιμο και το άλμα, είναι επίσης επιρρεπής σε τενοντίτιδα, μια κατάσταση που σχετίζεται με υπερβολική χρήση και εκφυλισμό. 

Περιγραφή

Με απλά λόγια, η τενοντίτιδα είναι φλεγμονή ενός τένοντα. Η φλεγμονή είναι η φυσική απόκριση του σώματος σε τραυματισμούς ή ασθένειες και συχνά προκαλεί πρήξιμο, πόνο ή ερεθισμό.

Υπάρχουν δύο τύποι τενοντίτιδας του Αχιλλείου, βάσει της περιοχής που πάσχει.

Εκφυλιστική τενοντίτιδα του Αχιλλέα

Στην εκφυλιστική τενοντίτιδα του Αχιλλείου, οι ίνες στο μεσαίο τμήμα του τένοντα έχουν αρχίσει να διασπώνται με μικροσκοπικά ρήξεις (εκφυλίσεις), διογκώνονται και πυκνώνουν.

Η τενοντίτιδα του μεσαίου τμήματος του τένοντα προσβάλλει συχνότερα τους νεότερους, δραστήριους ανθρώπους.

Τενοντίτιδα κατάφυσης Αχιλλείου

Η τενοντίτιδα στην κατάφυση του Αχιλλείου εμφανίζεται στο κάτω μέρος της φτέρνας, όπου ο τένοντας προσκολλάται στο οστό της φτέρνας.

Τόσο στην εκφυλιστική τενοντίτιδα όσο και στην καταφυτική , οι κατεστραμμένες ίνες του τένοντα μπορεί επίσης να ασβεστοποιηθούν (σκληρυνθούν). Τα οστεόφυτα (έξτρα οστική ανάπτυξη) συχνά σχηματίζονται στην καταφυτική τενοντίτιδα του Αχιλλείου..

Η καταφυτική τενοντίτιδα που επηρεάζει την εισαγωγή του τένοντα μπορεί να εμφανιστεί ανά πάσα στιγμή, ακόμη και σε ασθενείς που δεν είναι δραστήριοι – αθλητικοί. Τις περισσότερες φορές, ωστόσο, προέρχεται από χρόνια υπερβολικής χρήσης (δρομείς μεγάλης απόστασης, σπρίντερ).

Αιτία

Η τενοντίτιδα του Αχιλλείου συνήθως δεν σχετίζεται με συγκεκριμένο τραυματισμό. Το πρόβλημα προκύπτει από το επαναλαμβανόμενο stress στον τένοντα. Αυτό συμβαίνει συχνά όταν πιέζουμε το σώμα μας να κάνει πάρα πολλά, πολύ νωρίς. Όμως κι άλλοι παράγοντες μπορούν να το κάνουν πιο πιθανό να αναπτύξουν τενοντίτιδα, όπως:

• Ξαφνική αύξηση του ποσού ή της έντασης της δραστηριότητας άσκησης – για παράδειγμα, αύξηση της απόστασης που τρέχετε κάθε μέρα κατά μερικά χλμ. χωρίς να δώσετε στο σώμα σας την ευκαιρία να προσαρμοστεί στη νέα απόσταση

• Σφιχτοί μύες γάμπας – Έχοντας σφιχτούς μύες γάμπας και ξαφνικά ξεκινώντας ένα επιθετικό πρόγραμμα άσκησης μπορεί να ασκήσει επιπλέον stress στον τένοντα του Αχιλλείου

• Οστεόφυτα – Επιπλέον ανάπτυξη οστού όπου ο τένοντας του Αχιλλείου καταφύεται στο οστό της πτέρνας μπορεί να τρίβεται στον τένοντα και να προκαλεί πόνο

Συμπτώματα
Τα κοινά συμπτώματα της τενοντίτιδας του Αχιλλείου περιλαμβάνουν:

• Πόνος και δυσκαμψία κατά μήκος του τένοντα του Αχίλλειου το πρωί

• Πόνος κατά μήκος του τένοντα ή στο πίσω μέρος της φτέρνας που επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα

• Σοβαρός πόνος την ημέρα μετά την άσκηση

• Πάχυνση του τένοντα

• Οστεόφυτα (καταφυτική τενοντίτιδα)

• Πρήξιμο που υπάρχει συνεχώς και επιδεινώνεται καθ ‘όλη τη διάρκεια της ημέρας με δραστηριότητα

Εάν έχετε βιώσει ξαφνικά “διαξιφιστικό πόνο” στο πίσω μέρος του μοσχαριού ή της φτέρνας σας, μπορεί να έχετε σκίσει τον τένοντα του Αχίλλειου. Επισκεφθείτε αμέσως το γιατρό σας εάν νομίζετε ότι μπορεί να έχετε σκίσει τον τένοντα.

Εξέταση γιατρού

Αφού περιγράψετε τα συμπτώματά σας και συζητήσετε τις ανησυχίες σας, ο γιατρός θα εξετάσει το πόδι και τον αστράγαλο σας. Ο γιατρός θα αναζητήσει αυτά τα σημάδια:

• Οίδημα κατά μήκος του τένοντα του Αχιλλείου ή στο πίσω μέρος της φτέρνας σας

• Πάχυνση ή διεύρυνση του Αχίλλειου τένοντα

• Οξύς πόνος στο κάτω μέρος του τένοντα στο πίσω μέρος της φτέρνας σας (καταφυτική τενοντίτιδα)

• Το σημείο της μέγιστης ευαισθησίας

• Πόνος στη μέση του τένοντα (εκφυλιστική τενοντίτιδα)

• Πόνος στο πίσω μέρος της φτέρνας σας στο κάτω μέρος του τένοντα (καταφυτική τενοντίτιδα)

• Περιορισμένο εύρος κίνησης στον αστράγαλο – συγκεκριμένα, μειωμένη ικανότητα κάμψης του ποδιού σας

Δοκιμές

Ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει εξετάσεις απεικόνισης για να βεβαιωθείτε ότι τα συμπτώματά σας προκαλούνται από τενοντίτιδα του Αχιλλείου.

Ακτινογραφίες

Οι απλές ακτινογραφίες παρέχουν σαφείς εικόνες των οστών. Οι ακτινογραφίες μπορούν να δείξουν εάν το κάτω μέρος του τένοντα του Αχιλλέα έχει ασβεστοποιηθεί ή έχει σκληρυνθεί. Αυτή η ασβεστοποίηση υποδεικνύει τενοντίτιδα του Αχίλλειου. Σε περιπτώσεις σοβαρής εκφυλιστικής τενοντίτιδας του Αχίλλειου, μπορεί να υπάρχει ασβεστοποίηση και στο μεσαίο τμήμα του τένοντα.

Μαγνητική τομογραφία (MRI)

Αν και η μαγνητική τομογραφία (MRI) δεν είναι απαραίτητη για τη διάγνωση της τενοντίτιδας του Αχίλλειου, είναι σημαντικό για τον προγραμματισμό χειρουργικής επέμβασης. Μια σάρωση μαγνητικής τομογραφίας μπορεί να δείξει πόσο σοβαρή είναι η βλάβη στον τένοντα. Εάν απαιτείται χειρουργική επέμβαση, ο γιατρός σας θα επιλέξει τη διαδικασία με βάση το ποσό της βλάβης του τένοντα.

Θεραπεία

Μη χειρουργική θεραπεία

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι μη χειρουργικές επιλογές θεραπείας παρέχουν ανακούφιση από τον πόνο, αν και μπορεί να χρειαστούν μερικοί μήνες για να υποχωρήσουν εντελώς τα συμπτώματα. Ακόμα και με πρόωρη θεραπεία, ο πόνος μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από 3 μήνες. Εάν έχετε πόνο για αρκετούς μήνες πριν από την αναζήτηση θεραπείας, μπορεί να χρειαστούν 6 μήνες για να τεθούν σε ισχύ οι μέθοδοι θεραπείας.

Ανάπαυση. Το πρώτο βήμα στη μείωση του πόνου είναι η μείωση ή ακόμη και η διακοπή των δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τον πόνο. Εάν κάνετε τακτικά ασκήσεις υψηλής πρόσκρουσης (όπως τρέξιμο), η μετάβαση σε δραστηριότητες χαμηλού αντίκτυπου θα ασκήσει λιγότερη πίεση στον τένοντα του Αχιλλέα. Οι δραστηριότητες cross-training όπως η ποδηλασία, η ελλειπτική άσκηση και το κολύμπι είναι επιλογές χαμηλού αντίκτυπου που θα σας βοηθήσουν να παραμείνετε δραστήριοι.

Πάγος. Η τοποθέτηση πάγου στην πιο οδυνηρή περιοχή του τένοντα του Αχιλλέα είναι χρήσιμη και μπορεί να γίνει όπως απαιτείται όλη την ημέρα. Αυτό μπορεί να γίνει έως και 20 λεπτά και θα πρέπει να σταματήσει νωρίτερα εάν το δέρμα μουδιάζει. Με επαναλαμβανόμενη χρήση, θα εμφανιστεί ένα αυλάκι που ταιριάζει στον τένοντα του Αχιλλέα, δημιουργώντας ένα πακέτο πάγου “custom-fit”.

Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Φάρμακα όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη μειώνουν τον πόνο και το πρήξιμο. Δεν μειώνουν, ωστόσο, την πάχυνση του εκφυλισμένου τένοντα. Η χρήση του φαρμάκου για περισσότερο από 1 μήνα θα πρέπει να επανεξεταστεί με τον γιατρό σας.

Άσκηση. Ασκήσεις μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση των μυών της γάμπας και στη μείωση του stress στον τένοντα του Αχιλλέα.